Beursontwikkelingen

Door: Patrick Zuijderwijk

Het aloude beursgezegde luidt: ‘sell in may and go away, but remember to be back in september’. Op het moment van schrijven lijkt het er op dat deze beurswijsheid in dit corona jaar niet opgaat, immers de periode van mei tot en met augustus 2020 liet een positief rendement zien op de meeste aandelenbeurzen (Euro Stoxx 50 +12%, S&P 500 +20%). Daarbij moeten we aantekenen dat deze maanden van herstel volgden op de zeer forse dalingen in de maanden februari en maart van dit jaar bij de uitbraak van het corona virus. In september noteren we echter voor deze indices respectievelijk -2% en -4% verlies. Is in dit bijzondere coronajaar dan echt alles anders?

Euro Stoxx 50, 1 april – 30 september 2020

Zoals de daling van de beurzen laat zien was september in tegenstelling tot het spreekwoord geen goede maand voor aandelen. Nadat begin september diverse indices in de VS een all-time-high hadden neergezet volgde een snelle correctie, het gevolg van een toenemende onzekerheid over liquiditeit, omtrent waardering, over het verloop van de coronacrisis en over de presidentsverkiezingen in de VS. De grootste teleurstelling voor de markten kwam echter van Jerome Powell. De Amerikaanse voorzitter van de centrale bank (FED) gaf aan dat de inflatie ook wel enige tijd boven de doelstelling van 2% mocht bewegen en dat de FED liever te laat dan te vroeg wil zijn met het verhogen van de rente. Het komt er op neer dat de rente in de VS de komende drie jaar waarschijnlijk niet zal worden verhoogd. Op zich zijn dit positieve berichten voor de beurzen, maar de teleurstelling zat hem echter in de oproep aan de Amerikaanse overheid om meer maatregelen te nemen om de economie te ondersteunen, ondanks het enorme begrotingstekort. De interpretatie van de markten was: de gereedschapskist van de FED raakt leeg.

Die nieuwe steun van de Amerikaanse overheid moet dan komen vanuit het Cares 2.0 programma, als opvolger van het eerste Cares programma (Corona Aid, Relief and Economic Security). Dit eerste steunprogramma dat direct na het uitbreken van de corona crisis werd geïmplementeerd had een omvang van meer dan 2000 miljard en zorgde er onder andere voor dat werklozen extra geld kregen van de overheid, zoveel dat veel van de werklozen zelfs meer te besteden hadden dan toen ze nog aan het werk waren. Het mag duidelijk zijn dat dit programma heeft geholpen om de economie van de VS overeind te houden.

Het lijkt er echter op dat het Cares 2.0 programma door de naderende presidentsverkiezingen pas na deze verkiezingen zal worden geïmplementeerd. Dit terwijl de markten er eerder van uit gingen dat het pakket van meer dan 2 miljard in september nog door het Congres zou komen.

Staatsschuld VS in % van het BBP

Ook de Europese landen ondersteunen de economieën met hulpprogramma’s. Er is in Europa een grotere mate van onderlinge coördinatie zichtbaar dan tijdens de financiële crisis van 2008. Het bijeenhouden en versterken van de interne markt is een topprioriteit, juist gedurende de coronapandemie. Dit heeft binnen de muntunie ook o.a. Duitsland en Nederland er toe gebracht om erin toe te stemmen dat overheidsbeleid in stelling kan worden gebracht om steun te verlenen, ook in landen waar de overheidsschuld bovengemiddeld is. Dit wordt versterkt door schuldopname op Europees niveau, die voor de pandemie veel moeilijker denkbaar was.

De steunprogramma’s van de overheden en de liquiditeitssteun van de centrale banken hebben een belangrijke rol gespeeld in de ondersteuning van de economieën. Zo blijkt dat de mondiale economie sneller herstelt van de coronacrisis dan verwacht volgens de OESO, de organisatie van rijke industrielanden. Zij stelt dat de wereldeconomie dit jaar krimpt met 4,5%. Dat is minder dan de 6,0% krimp waar de OESO in juni nog van uitging. Het herstel na een eerdere forse dip zien we bijvoorbeeld ook terug in een stijging van het vertrouwen van Duitse ondernemers in de economie. De vertrouwensindex van IFO kwam voor september uit op 93,4 tegen een score van 92,5 in augustus. Het is voor de vijfde maand op rij dat het Duitse ondernemersvertrouwen stijgt; in april zakte de graadmeter nog naar het laagste niveau ooit gemeten vanwege de coronacrisis. Het cijfer laat zien dat de Duitse economie stabiliseert, ondanks het stijgende aantal coronabesmettingen. Ook bleek deze week dat het consumentenvertrouwen in de VS flink is toegenomen naar een niveau van 101,8, terwijl economen hadden gerekend op een stijging tot een waarde van 90. Daarbij dient wel te worden aangetekend dat deze stand nog wel onder het niveau van voor de coronacrisis ligt.

De verwachting is dat de stevige beweeglijkheid van de internationale beurzen ook in de komende maanden nog zal voortduren. De Amerikaanse presidentsverkiezingen begin november, de dreigende harde Brexit, de ontwikkeling van de corona pandemie en het beschikbaar komen van een corona vaccin zullen daar een rol in spelen. We handhaven daarom dan ook onze licht onderwogen positie in aandelen.